A grave crise sanitaria que estamos a atravesar fai que este
ano non poidamos celebrar a festa dos Maios na rúa. Queremos sumarnos ao chamamento
para que o domingo, día 3 de maio, se che presta, publiques na rede as coplas
(letras ou vídeos cantándoas) e as fotos dos Maios feitos co material que teñas
na casa. Emprega o cancelo #CantádemeUnMaio nas túas publicacións. Esa
iniciativa quere dar a voz a un elemento da nosa oralidade, da nosa cultura,
que pide que non a canceles.
E por se non sabes como facer o maio, aí van estes vídeos explicativos sobre como facer un maio tradicional.
e estoutro por se estás nun piso e non podes saír á natureza, para que o fagas con material de refugallo.
Magín Blanco preséntanos Todo
o día na casa, canción na que describe o día a díados máis pequenos e pequenas da casa neste
confinamento. A Secretaría Xeral de Política Lingüística promoveeste videoclip con animacións da pintora,
ilustradora e profesora Luz Beloso e coas voces de grandes referentes da música
galega como son Paty Lesta, Uxía, Guadi Galego, Rosa Cedrón, Carmen Rey, Mari
Faltri, Paula Romero e María Costa.
Seguro que moitos de vós vos sentides reflectidos na
historia que narra a canción.
Era unha das actividades do noso proxecto: despois do achegamento de toda a comunidade educativa ao 25 de abril no Día da Paz, tocaba agora cantar Grândola. O confinamento recluiunos na casa mais non puido deter as nosas ganas de cantar este himno á democracia e á liberdade.
Ela chámase Silvia Penas e naceu en Vigo en 1980. Publicou o seu último libro, Fronteira paraíso, nunha editorial brasileira que ten sede en Pontevedra: a editorial Urutau.
Nesta editorial Urutau tamén publica o brasileiro Augusto Meneghim, poeta e artista plástico do que Silvia Penas nos recomenda O mar sem nós.
Neste tempo de confinamento volvemos falar de perdas. Deixounos Luz Pozo Garza. Quédanos para sempre a súa voz, unha voz que quebrou normas e modelos. Muller culta, voz pública feminina, pensadora e activa con forza propia, lonxe dos convencionalismos estéticos.
Nacida en Ribadeo en 1922 foi poeta, ensaísta, filóloga e catedrática de literatura no ensino secundario e membro da Real Academia Galega desde 1996.
A súa voz poética medra sen medo, con atrevemento, explorando cun sorriso aberto desde aquel poemario O paxaro na boca (1952) nos anos da ditadura ata o seu derradeiro Pazo de Tor (2019). Con Luz fala a soidade, o desamor mais tamén a liberdade, o amor, a sensualidade, a plenitude vital, a transcendencia e o misticismo.
Illas Cíes, poema publicado no libro Prometo a flor de Loto, 1992
Nas Cíes descubrimos a pericia das aves e a medida celeste onde reside a luz Bañámonos
nas ondas
a compartir
sulagos con dóciles palmípedas
e cunchiñas
de nacre
Con labios
exaltados bicábasme nas tempas
E querías
que fora a raíña dos mares
Ou
deslizabas verbas secretas nos oídos
Nos xogos
inocentes
Debuxei no
teu peito os signos da alegría
Despois
grabei na area os símbolos da patria:
espirais
caracolas
esvásticas solares
Cousas do
paraíso…
Naquelas
latitudes oceánicas azul
azul delirio
tracei como
remate un labirinto tácito
para salvar
o amor
Aquí podedes escoitar os seus versos, nunha homenaxe a Luz Pozo, na voz de Yolanda Castaño.
Unhas sinxelas fichas -un recurso novo da Secretaría Xeral de Igualdade- achégannos, a seis mulleres galegas das que derruban fronteiras, seis referentes que todos e todas debemos coñecer e dar a coñecer.
Considerada unha das máximas representantes do Surrealismo, a súa obra destaca en todos os ámbitos por unha constante e innovadora evolución artística.
Dedicouse principalmente á
literatura infantil e xuvenil acadando un amplo recoñecemento polas obras Anagnórise e Guedellas de seda e liño.
Chegou a Galicia con 23 anos para
exercer como mestra preto de Ferrol. Non só ensinou a escribir a nenos e nenas,
senón tamén a pais e nais analfabetos. Ademais de mestra foi inventora,
deseñando o que se considera o primeiro prototipo do libro electrónico.
Ao
longo da súa vida estudou a situación das persoas presas nos cárceres e a
condición da pobreza na sociedade.
Estudou Ciencias Naturais e foi a
primeira muller en viaxar como científica nun buque de investigación británico.
Os seus traballos tiveron especial relevancia e aplicación na oceanografía e na
bioloxía mariña.
Ernestina
estuda Maxisterio en Pontevedra e logo marcha a Madrid á Escola de Estudos
Superiores, sendo unha das primeiras mulleres na universidade.
Espazo Lectura é un proxecto que naceu hai 14 anos no Val
Miñor para fomentar a lectura en lingua galega. Agora, o obrigado confinamento
debido á crise do coronavirus, levounos a deixar en suspenso moitas das súas
actividades. Por este motivo, están a publicar vídeos de letubers, rapaces e
rapazas da comarca que gravan vídeos para recomendar libros en galego que logo
comparten coa etiqueta #quedonacasalendocontigo.
A serie Auga seca convértese a partir deste mércores na
primeira serie en lingua galega do catálogo HBO. A ficción derrubou fronteiras xa que se rodou entre Vigo e Lisboa, en versión orixinal en galego e portugués, producida por Portocabo e SPi
--distribuída por DCD Rights--. O 17
de xaneiro estreouse na RTP1 e o 7 de febreiro na TVG e agora convértese na primeria serie galega en incorporarse ao catálogo de HBO España e
Portugal, tras a adquisición dos dereitos de emisión.
É un thriller que vira ao redor de tráfico de armas e as súas conexións co mundo empresarial. Nel, a actriz portuguesa Vitoria Guerra traballa á beira dos recoñecidos actores galegos Monti Castiñeiras e Sergio Pazos como protagonistas. Os actores galegos Eva Fernández, Pomba Saavedra, Santi
Romay, Cris Iglesiaas, Adrián Ríos e os portugueses Adriano Luz, Joana Santos,
Igor Regala e João Arrais son algúns dos nomes que completan o elenco
internacional da serie.
O festival Atlántica de narración oral que se ía celebrar o 20 de marzo suspendeuse pero os contadores e as contadoras non están dispostos a deixar de contar e por iso están colgando en youtube historias chegadas de Brasil,
Uruguai, Colombia, Madeira, Salamanca, Zamora, e unha ampla mostra de talento
galego e novas voces que están a xurdir.
Aquí temos unha nova oportunidade de escoitarmos o portugués e o galego dándose a man e derrubando fronteiras.
En tempos de corentena, aproveitemos o tempo para practicar o noso portugués. Escoita os consellos deste menino, moi apropiados para o momento e dime se non cres que xa temos moito camiño andado.
Sabías que hoxe é o noso día das bromas? Se levas tempo no IES de Rodeira, seguro que si. Cada ano lembramos esta nosa tradición, diferente a do Estado español que celebra o 28 de decembro e común a Portugal e Brasil. Niso somos moi europeos xa que o 1 de abril celébrase tamén en Alemaña, Reino Unido (April Fool´s
Day), Portugal, Polonia, Italia, Austria, Finlandia ou Francia (Poisson
d´avril); e tamén en Estados Unidos e Australia, igual que en Galiza, o día dos trucos, do engano, das brincadeiras, é o 1 de abril. Así o asegura o refrán galego: “O un
de abril van os burros onde non deben ir” que figura nos adhesivos conmemorativos que o EDLG do instituto reparte sempre por esta data e que hoxe saen no xornal Nós diario. Tamén saímos á rúa outros anos preguntarlle á xente que nos contou moitas historias de como de nenos lle tomaron o pelo mandándoos levar varios quilómetros paquetes que, ao chegar ao seu destinatario, resultaron ser ladrillos, por exemplo.
Practiquemos o portugués descubrindo cal é a orixe desta celebración.
Origem do Dia das Mentiras
O Dia das Mentiras surgiu por brincadeira na França, no
reinado de Carlos IX. Nessa época, o ano novo era comemorado a 25 de março, com
a chegada da primavera. As festas, que incluíam troca de presentes, duravam uma
semana e terminavam a 1 de abril.
Em 1564, com a adoção do calendário gregoriano, o rei
decidiu que o ano novo deveria passar a comemorar-se a 1 de janeiro. Alguns
franceses não aceitaram a mudança no calendário e continuaram com a tradição
antiga. A população que adotou o novo calendário decidiu então brincar com os
"conservadores" enviando-lhes presentes estranhos e convites para
festas inexistentes. Com o passar do tempo, a brincadeira alastrou-se a outros
países da Europa e, mais tarde, para outros continentes. E agora escoitamos