TI ES PARTE do teu concello. ACTÍVATE e ponte en marcha para coñecer O CARBALLAL DE COIRO.

En abril e principios de maio achegámonos a un espazo que temos moi preto e, aínda así é moi descoñecido para o alumnado do instituto. Os de 3º foron polas aulas preguntando e de 300 alumnos e alumnas só 23 dixeron que estiveran alí. O que nos estabamos perdendo... É unha carballeira, un reduto da vexetación autóctona que un día cubriu todo o interior de Cangas. Son os propios veciños e veciñas, a través da Xunta de Montes de Coiro, os que o foron recuperando e coidando ao longo de moitos anos. Tres dos seus membros, Manolo, Miguel e Sol, foron os nosos guías, contaxiándonos o amor pola natureza, pola flora e a fauna, e convencéndonos da importancia de coidalo e preservalo de especies invasoras e tamén da especulación humana porque a riqueza dun espazo natural vai moito máis alá do exclusivamente económico. Experimentámolo despois de camiñar pola carballeira toda unha mañá, contemplando moitísimas especies de flora, escoitando cantos de diferentes de paxaros, gozando da frescura do río Bouzós... Volvemos ao instituto sentíndonos moitos máis ricos polo moito que aprenderamos e polo ben que nos sentou este longo paseo que vos recomendamos.
 

ACHEGANDONOS A ROBERTO VIDAL BOLAÑO

Como xa sabedes, este ano 2013 dedicamos as Letras Galegas a Roberto Vidal Bolaño. Aquí tedes algúns datos da súa biografía para que coñezades a importancia da súa contribución ao teatro e á cultura galega.

ÉRASE UNHA VEZ

Para celebrar o Día do Libro, o alumnado de 1º da ESO achegouse aos coles máis próximos ao noso instituto para lerlles en voz alta e dar vida aos personaxes de contos infantís como “Os tres porquiños”, Moita imaxinación e un pouco de teatro para contaxiarmos aos máis pequenos o amor pola lectura e, moi en especial, pola lectura en galego.

 teatro1esoa from lingualiza on Vimeo.

teatro1esob from lingualiza on Vimeo.

ACTIVA O GALEGO NA CIENCIA

Esta semana pasou algo estraño no instituto. Escoitouse falar en galego de ciencia e de tecnoloxía pero non ao profesorado senón ao alumnado que nos mostrou todo o seu saber no tempo de recreo. Tan ben o fixeron que foi un éxito de público.

O departamento de Matemáticas escolleu traballar o tema das ilusións ópticas. Luigi e explícannos como, xogando coa perspectiva, a cor, o movemento e o tamaño dos obxectos podemos enganar os sentidos.

matematicas from lingualiza on Vimeo.

O departamento de Tecnoloxía seleccionou, para a semana da ciencia, as maquetas dunha grúa pneumática e unha porta de garaxe automatizada con dous accionadores.. O alumnado que as realizou explicounos o seu funcionamento.

tecnoloxia from lingualiza on Vimeo.

Antón, de 1º de Bacharelato, aprendeunos a programar en Java o xogo que el mesmo deseñou na aula de Informática. Ensináronnos que son e para que serven os códigos QR, aprendendo de xeito práctico como descifralos e crealos.

informatica from lingualiza on Vimeo.

O Departamento de Bioloxía e Xeoloxía recreou o cuarto dun naturalista do século XIX, O alumnado de 1º da ESO serviunos de guía para coñecer a natureza de todos os obxectos que alí se foron coleccionando.

Semana da Ciencia. Bioloxía e Xeoloxía from lingualiza on Vimeo.

O alumnado de física e química de 2º de Bacharelato vestiu a bata branca, disposto a sorprendernos cos experimentos máis curiosos.

fisica from lingualiza on Vimeo.

Á PROCURA DUN TESOURO

Os equipos de dinamización da lingua galega rematamos o trimestre cunha saída polas praias de Cangas á procura dun tesouro que debiamos atopar dentro de cada un de nós, rompendo con prexuízos e hábitos e sendo quen de falar con normalidade en galego ao longo de toda a xornada. Polo camiño tivemos que superar unha serie de probas que nos axudaron a reflexionar sobre o que o galego significa para nós.

1ª proba.- O GALEGO É LINGUA VIVA

Para pasar esta proba tivemos que conseguir que a xente da rúa nos falase en galego e, á vez, demostrar que o galego é unha lingua válida para calquera tema. Cada grupo tivo que preparar pequenas entrevistas para facer por parellas a alguén que atopásemos pola rúa dun dos seguintes temas que repartimos por sorteo:

- Igualdade entre homes e mulleres antes e agora. Ensino, tarefas domésticas, traballo fóra da casa, soldos, postos de responsabilidade.

- Tempo de lecer: que soen facer eles e a xente que coñecen. Deporte e exercicio físico.

- Alimentación e consumo de froita (no mercado).

- Vivir en Cangas: espazos que máis lle gustan. Problemas. Servizos que bota de menos.

- Patrimonio arquitectónico de Cangas: (que construcións coñecen que nos falen do pasado de Cangas e que vos conten a súa historia): fontes, lavadoiros, muíños, igrexas, museos, fábricas, pontes, vivendas mariñeiras, o reló...

primeira proba saída a Santa Marta from lingualiza on Vimeo.


PROBA 2.- O GALEGO É A NOSA HISTORIA

Esta proba realizámola diante das ruínas da antiga fábrica de Massó. Tivemos que falar entre nós para marcar nunha ficha as respostas correctas sobre a historia, a importancia para Cangas deste complexo fabril e o futuro que nos gustaría para el. Entendemos o que é o patrimonio dun pobo e a importancia de saber conservar a historia de quen somos. Superamos a proba ao caer na conta de que o galego é tamén un patrimonio histórico que nos identifica como galegos e galegas e ao que non debemos renunciar.

proba2 from lingualiza on Vimeo.


PROBA 3.- O GALEGO É O NATURAL DA TERRA

Esta proba realizámola no espazo natural de Punta Balea, protexido desde 1990. Tivemos que fotografar os espazos que o conforman, as praias, os cantís, a lagoa e o espazo dunar; a súa flora e da súa fauna; e tamén descubrimos agresións ao medio e especies invasoras que ameazan a súa conservación. O galego sofre esas mesmas agresións aos hábitats naturais dun territorio que os levan a desaparecer se non se deseñan medidas de protección. Superamos a proba ao declarármonosnos ecoloxistas e defender a diversidade, protexendo cada especie e cada lingua no seu territorio natural para que ningunha se perda.

proba3 from lingualiza on Vimeo.


PROBA 4.- A MAXIA DAS PALABRAS EN GALEGO

Para proseguir camiño tivemos que axudar ao galego a cruzar o túnel escuro e tenebroso dos Séculos Escuros. Para logralo aferrámonos á maxia das palabras para non deixar que ninguén nolas roube. Por parellas tivemos que adiviñar a nosa palabra máxica e berrala forte dentro do túnel para conseguir que os ecos da nosa lingua chegasen ao outro lado.

proba4 from lingualiza on Vimeo.


PROBA FINAL.- DEIXA VOAR O GALEGO QUE ESTÁ DENTRO DE TI

E xa na praia de Santa Marta foinos revelado o segredo do futuro do galego en forma de papaventos. Só temos que atrevérmonos a probar e voará ben alto.

santa marta final from lingualiza on Vimeo.

8 DE MARZO, DÍA DA MULLER. AÍNDA QUEDA MOITO CAMIÑO POR ANDAR PARA A IGUALDADE

Na celebración do 8 de marzo, preguntámonos por que hai un Día da Muller e non un Día do Home. Afondamos no tema e descubrimos moitos tipos de marxinación que as mulleres sofren polo simple feito de selo. Con información que seleccionamos na rede, organizamos unha exposición no instituto e unha campaña pedindo a implicación da comunidade educativa, pintando os perfís das nosas mans con mensaxes reivindicativas contra a desigualdade entre homes e mulleres, porque todos somos parte dun mundo que precisa concienciarse e erguer a man para reclamar seguir avanzando no camiño da igualdade de dereitos para todas as mulleres do mundo.

Denunciamos a terrible situación que viven moitas mulleres dos países máis pobres.

por ser nena from lingualiza on Vimeo.

Reflexionamos tamén sobre a realidade máis próxima a nós e caemos na conta de que tamén nos países máis desenvolvidos persisten situacións de discriminación da muller que, pese a estudar máis e con mellores resultados, ten peores salarios que os homes e está aínda moi pouco presente nos postos de responsabilidade das empresas. A pesar de que na maioría dos fogares traballan fóra da casa homes e mulleres, son elas as que seguen asumindo maioritariamente a responsabilidade das tarefas do fogar, do coidado dos fillos e fillas e dos maiores. Profesores e compañeiros sumáronse á reivindicación da corresponsabilidade traendo para a exposición fotos súas realizando tarefas domésticas na súa casa. Tamén coñecemos mulleres destacadas no mundo da arte e da astronomía.

por ser muller from lingualiza on Vimeo.

O alumnado de 4º participou nunha xincana de tarefas domésticas. Nesta actividade reflexionamos cada ano sobre dúas discriminacións que gardan moita semellanza: a da muller e a da lingua galega. Ambas as dúas estiveron recluídas durante séculos no fogar, negándoselle as posibilidades de desenvolverse en todos os contextos. Na xincana han de demostrar que, xa no século XXI, rapaces e rapazas poden compartir as tarefas do fogar (coser, tender a roupa e pasar o ferro, arrombar o cuarto, prepara unha torta de galleta e chocolate, usar o trade e o desaparafusador para colocar uns colgadoiros) e falar en galego entre eles sen complexos.



xincana de tarefas domésticas from lingualiza on Vimeo.

HOMENAXE A ROSALÍA

Este ano cúmprense 150 anos da publicación de Cantares Gallegos. Por iso o seu día, o 24 de febreiro, era aínda máis especial. Invitámola e fíxose presente: ás aulas chegou pola rede desde o noso symbaloo, á biblioteca desde os poemas dos seus libros recitados por maiores e pequenos, aos corredores en libros, e versos en follas de cores para escoller, e debuxos e versos manuscritos, e voces que recitaron nos recreos, e versos convertidos en teatro... percorreu as rúas de Cangas no son das gaitas e resoou solemne no Auditorio.

Porque a nosa poeta é eterna, chamas por ela e todos e todas senten que está aí.

recitado rosalia from lingualiza on Vimeo.


santinha from lingualiza on Vimeo.

ENREDA CON ROSALÍA

21 DE FEBREIRO, DÍA DA LINGUA MATERNA.

Neste día, invitámoste a tomar distancia e pensar no mundo que defendes. Se gozas ante a diversidade da riqueza natural e paisaxística, se che gusta coñecer e compartir outras manifestacións culturais diferentes á túa, tamén debes abrir os ollos á riqueza de linguas que existen no mundo. Aquí van 10 consellos para un cambio de actitude que nos faga lingüisticamente sostibles. Desde esta nova perspectiva, repensa no valor que o galego, lingua materna da nosa xente durante séculos, ten para ti e no que queres que teña para as xeracións futuras e actúa en consecuencia.

 

 

TI ES PARTE. ACTÍVATE E EXPRESA O QUE LEVAS DENTRO.

Nunha nova edición da Campaña Bicos coa túa lingua, fixémonos fotos dedicadas para felicitar San Valentín aos nosos amigos e amigas. Porque o galego, como o amor e a amizade, é algo que levamos moi dentro de nós e que queremos expresar neste día tan especial. Este ano renovamos formato. Así de ben quedaron as felicitacións que compartimos na rede.

TI ES PARTE DUNHA CULTURA CON TRADICIÓNS PROPIAS. ACTÍVATE E CELEBRA O ENTROIDO.

Un éxito absoluto o noso concursos de comparsas e coplas satíricas en galego, co sol como invitado máis desexado. Houbo críticas aos profes e aos deberes que converteron en vellas e vellos ao alumnado de 1º da ESO; recibimento hawaiano de 3º da ESO para gozar, convertidos en turistas, dunha estancia especial en Rodeira Door, crise e corrupción como tema estrela dos leñadores de 1º de bacharelato que parecían dispostos a cortar cabezas; das señoras da limpeza ou dos bañistas arrastrados polo tsunami de 2º de bacharelato. Tamén nos maiores houbo queixas ao exceso de traballo convertido en sacrificio humano na recreación dun pobo maia ao ritmo da canción da abella Maya. Non faltaron orixinais disfraces individuais que tamén participaron no concurso. E xa, fóra de concurso, a comparsa dos profes convertidos en persoal sanitario coidando un ensino público convertido en esqueleto en cadeira de rodas, criticando a redución de orzamentos e a nova lei ao rimo de “Resistirá...Resistirei”.

coplas from lingualiza on Vimeo.

E lembramos a toda a comunidade educativa o grande esforzo dos veciños de Hío na organización do seu Entroido, explicando o seu desenvolvemento. Animamos a todos e todas a participar desde o respecto e o sentidiño.

ÚNETE Á CADEA. DERRUBA MUROS!

Neste 30 de xaneiro, DÍA ESCOLAR DA PAZ E DA NON VIOLENCIA, construímos un muro alto e escuro. Nel pegamos información sobre os muros reais que existen no mundo, muros que separan países, culturas, economías e persoas. Ás veces son, como este que construímos nós, muros altos e escuros, que rouban a visión do outro lado; outras veces murallas electrificadas, recubertas de cables de espiño, vixiadas por gardas ben adestrados. Algúns xa son historia como O MURO DE BERLÍN pero erguéronse outros: o muro de Cisxordania feito por Israel en territorio palestino; o muro co que EEUU pechou a fronteira con México; os valados que España ergueu en Ceuta e Melilla para impedir a chegada de inmigrantes; o muro que Marrocos construíu en territorio saharaui e tantos outros...

Pero tamén reflexionamos sobre outros muros que se constrúen na mente das persoas, murallas mentais que provocaron guerras e conflitos ao longo da historia. E pegamos no muro ladrillos con esas actitudes que van erguendo muros: o racismo, o dogmatismo, o fanatismo, as tiranías, o odio ao diferente, a incomprensión, o egocentrismo...

Estes muros mentais conviven con nós, na aula, na casa, na rúa... e derrubalos é tarefa de todos. Por iso, desde as aulas propuxemos actitudes positivas que escribimos en cartolinas de cores e unimos nunha gran cadea que colocamos ao redor do muro e tirando delas conseguimos botalo abaixo. Porque os muros son grandes e a nosa forza, pequena; pero, se nos unimos desde novas actitudes e comportamentos, seremos quen de ir derrubando os muros que nos dividen e comprometéndonos na construción dun mundo máis xusto e solidario.

Puxemos fin á nosa celebración unindo as nosas voces á de Celso Emilio Ferreiro, un dos poetas galegos máis comprometidos, cantando o seu poema Irmaus, musicado por Fuxan os ventos. Expuxemos e gravamos este poema co alumnado de fóra en alemán, en inglés, en francés, en árabe, en grego e en portugués do Brasil. Traballámolo nas aulas para entender como falar linguas distintas, vivir en países afastados ou ter culturas ou crenzas diferentes non nos separa. A diversidade non é un problema senón unha riqueza. Todos e todas somos persoas que sentimos, soñamos, sufrimos e loitamos. Por iso só poderemos derrubar muros desde a solidariedade e a loita polos dereitos para todos e todas.

muros from lingualiza on Vimeo.