UN PASO ADIANTE QUE NOS ACHEGA AO PORTUGUÉS: Coñecendo Guimares e Braga.

Preto das 10 (hora portuguesa) desembarcamos en pleno casco histórico de Guimaraes, declarado Patrimonio da Humanidade pola UNESCO como nos contou MARIA, a nosa guía, que falaba un portugués que entendiamos perfectamente. De Guimaraes dise que é o berce de Portugal, e diso dan testemuña numerosas estatuas e referencias a Afonso Enriques, primeiro rei de Portugal, así que é unha cidade que agocha moita historia. Comezamos visitando un castelo (que nunca fora residencia, senón fortaleza) no cal vimos unha placa que mostraba dúas frases, unha de Pessoa e outra de Castelao, que falaban da relación entre o galego e o portugués. Visitamos unha antiga residencia real, na que aínda agora se celebran recepcións ou mesmo vodas, máis que se usa principalmente como museo. Ademais de moitos móbeis, tapices e cadros, soubemos que o palacio tiña 32 chemineas, mais que non todas eran de verdade, senón que algunhas só cumprían unha función estética (polo aquel da simetría). O recreo fíxose realmente curto e deu para pouco máis que para comer, tomar un café e probar as natas. Xa pola tarde, coñecemos a Sociedade Martíns Sarmento, que ocupa un gran edificio no centro de Guimaraes, e o claustro dun antigo mosteiro. Aínda que ofertaban diferentes exposicións, centrámonos máis na parte arqueolóxica e na figura de Sarmento, cuxa biblioteca pertence á sociedade e inclúe unha primeira edición de Os Luisíadas, de Camões, que naturalmente está gardada baixo caixa forte. No teleférico subimos ó que sería o Montjuic de Guimaraes, onde pasamos un bo tempo ata que nos colleu a chuvia. Ao día seguinte a primeira parada foi un museo arqueolóxico, xestionado tamén pola Sociedade Martíns Sarmento, e onde apreciamos unha sauna prerromana. Despois fomos á Citania de Briteiros, un gran castro moi ben conservado comprado polo propio Sarmento e que é o lugar de orixe das pezas expostas no museo. A nova guía Ana, que tamén nos falou en portugués, ensinounos unha casa que foi trasladada, pedra a pedra, dun lado da beirarrúa ao outro; pero sobre todo, chamou a nosa atención a catedral. Nela mesturábanse varios estilos, pero destacaban o románico e o barroco, que o abarrotaba todo de volutas e pan de ouro. Da man das capelas, dos bispos e dos santos coñecemos un chisco da historia de Braga, da que nos despedimos nun fermoso e pequeno xardín preto do pazo do Bispo. Un par de horas de autobús e xa estabamos en Cangas, cansos e satisfeitos da viaxe, co “obrigado” interiorizado e afeitos a musicalidade do idioma portugués.

 

CANGAS EN FEMININO. CANGAS EN GALEGO.

Por cuarto ano consecutivo celebráronse as xornadas de Xeografía e Historia no instituto de Rodeira, dende o 22 ao 25 de Abril. As xornadas trataron sobre o papel da muller na sociedade de Cangas e como foi cambiando nos últimos séculos. 

O traballo das mulleres from lingualiza on Vimeo.

O alumnado de 4ºD ocupámonos de abrir a exposición achegando a visión histórica. Escollemos para comezar unha muller emblemática de Cangas, Maria Soliño, afondando na situación da muller na época da Santa Inquisición.

María Soliño from lingualiza1 on Vimeo.

Tamén fixemos um estudo histórico das tarefas desenvolvidas pola muller galega. Aquí tendes a presentación que realizamos con fotos antigas de Cangas da Asociación Cultural A Cepa.  

A historia das mulleres (a espranza ten a faciana de muller)

A muller traballadora. Xeografía. Carla Rodríguez e Antía Sestay 2ºbach D from lingualiza on Vimeo.

Logo a exposición centrábase na actualidade, con información recollida en entrevistas que o alumnado de 2º de Bacharelato lles fixo a mulleres traballadoras de Cangas.

Mulleres pesca.ptv from lingualiza1 on Vimeo.

Tamén houbo exposicións que nos prestaron como "Mulleres da mar tendida (A.C. A CEPA) sobre as mulleres na conserveira Massó e Imaxes de Muller, figuras destacadas de Cangas, de Galicia e do mundo, de Xerardo Dasairas,  Tamén unha exposición de Mulleres emprendedoras  da USC que trouxemos a través do Instituto de Igualdade da Xunta de Galicia. 

 

Os días 23 e 24 de Abril tamén houbo actividades pola tarde abertas ao público en xeral, coa proxección de vídeos sobre a muller de Cangas, elaborados por alumnado do centro; e vídeos sobre a muller do Fondo de Documentación do CIM. Despois das proxección desenvolvéronse dúas mesas redondas. O primeiro día sobre " Mulleres emprendedoras de Cangas" moderada  por  Paula Tenorio do  Centro de Información á  Muller (CIM), e na que participaron representantes de colectivos como "Matronas de O Morrazo", "Gardería Caracol", Colectivo de Redeiras" , "Mamá es la leche" e "A Carón". Foi unha mesa redonda onde cada colectivo explicou aspectos fundamentais relacionados coa posta en marcha da súa empresa, e o enfoque  feminino da súa xestión e obxectivos. Falouse da dificultade para  conciliar a vida laboral e familiar,  dos problemas   para conseguilo e a pouca axuda nalgúns  casos das administracións nese senso. A representante de "Redeiras" foi a máis reivindicativa.

De xornadas agostiño

O día 24, despois da proxección de documentais " Mulleres de Mar tendida" da CEPA e "Mulleres da conserva" de alumnado de Xeografía de España 2º de Bacharelato, desenvolveuse a Mesa redonda " Mulleres da conserva" moderada por Xerardo Dasairas, e na que participaron mulleres que traballaron ou traballan actualmente na conserva, xunto con Ana María Soto ex-Asistenta Social  de Massó (unha das primeiras de España) e o ex-encargado Manuel Aldao. Tamén participaron as actrices Casilda Alfaro e Mónica Camaño con comentarios sobre a obra "As do peixe" que reflicte con "moito humor" o mundo destas mulleres na segunda metade do século XX.

FACENDO ESTATÍSTICA EN GALEGO: MULLER E DEPORTE

Este curso organizouse unha liga de fútbol sala no instituto. Como non había a penas mulleres anotadas non podía facerse unha liga feminina. Pero o profe Fernando falou coas alumnas de Bacharelato e formaron o primeiro equipo feminino. Axiña apareceron ata un total de seis equipos dispostos a competir. Na aula de 4º D estivemos reflexionando, con motivo do 8 de marzo, sobre a necesidade de ser conscientes de que á igualdade aínda lle queda moito camiño por percorrer e fan falta actuacións que a potencien como fixo Fernando. Propuxéronnos facer un estudo sobre a relación entre muller e deporte no instituto e pareceunos boa idea. Fomos polas aulas preguntando quen practicaba deporte e cales eran. Logo con Jose, o noso profe de Ámbito Científico, calculamos as porcentaxes e fixemos estes gráficos de barras:

Os datos por deporte marcan o fútbol, o baloncesto, o bodyboard, o waterpolo, o bádminton, o kayak-polo e o karate como exclusivos do alumnado masculino fronte ao hip hop e o baile en xeral, o volley, o ballet, o patinaxe,  a ximnasia, a hípica e o step como  preferidos polas alumnas; elas tamén practican nunha porcentaxe maior atletismo e natación e eles, o taekwondo e o tenis de mesa. Máis igualados na práctica feminina e masculina están o balonmán, o piragüismo, a vela, o remo e o xadrez. 

En canto ao número de alumnado que practica deporte, os resultados sorprenden pola escasa porcentaxe de alumnado que declara practicalo que, en ningún caso, acada o 50%, aínda que se achega máis no caso do alumnado masculino que supera ao feminino en 10 puntos porcentuais.

UN PASO ADIANTE Á PROCURA DO GALEGO.Saída a Santa Marta.

Os equipos de dinamización da lingua galega asumimos, ao final do 2º trimestre, a difícil reto de levar a lingua galega viva na nosa boca no longo e difícil camiño de ida e volta ata Santa Marta.  Antes de saír recibimos unha bóla na que escribimos todas as razóns que nos levan a querer falar galego: SER NÓS, SENTIRNOS CONECTADOS, MANTERMOS VIVA A TRADICIÓN, SER DOS NOSOS, SER DIFERENTES, SER ORIXINAIS, SER ÚNICOS, ENRIQUECER O MUNDO, ENTENDÉRMONOS COS QUE FALAN PORTUGUÉS… A bóla activou así toda a forza positiva que nos había axudar na loita contra as forzas negativas, os prexuízos e a falta de hábito, que nos tentarían ao longo do camiño a abandonar o noso propósito de ser galego-falantes por un día.

A primeira misión converteunos en espías polo centro de Cangas. Divididos en grupos de 3 ou 4 fixémonos pasar por alumnado que estaba facendo un traballo para clase, pero a nosa tarefa era procurar entre a xente da rúa cales son as forzas coas que conta a lingua galega en Cangas e cal é a forza dos prexuízos que lle impiden ser usada con normalidade e que poderían levala a perder a batalla da supervivencia. Recollemos información sobre o uso da lingua por idades e segundo o contexto. Tamén do que a xente querería, sobre que situación lingüística lle parecería ben aínda que non sexa a real. Logo reunímonos para poñer a información en común e reflexionar sobre ela. Así decatámonos de que é maioría a xente de Cangas que defende o galego e non querería que se perdese por nada do mundo pero tamén de que o uso do galego na xente nova é moito menor que na xente maior. Tamén nos indignamos cando descubrimos prexuízos absurdos que xa criamos superados. A misión encheunos de ganas de retomar o camiño falando en galego.

santamarta from lingualiza on Vimeo.

Para non desfalecer na nosa misión, cargamos as nosas bólas poñéndoas en contacto coas barcas varadas na praia e na vella fábrica de Massó, facéndonos fotos. O mundo mariñeiro e o proxecto empresarial de Massó que trouxo traballo e progreso á nosa vila, identifican as nosas raíces, o mundo do que vimos. Porque o orgullo de ser quen somos, da nosa identidade, da nosa historia e da nosa cultura lévanos tamén a defender a nosa lingua.